T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2020/1135
K. 2020/2210
T. 16.3.2020
- EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN BOZULMASI NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI ( Olayda Davacı Erkeğin Dava Dilekçesinde Kadının Baskın Bir Karakter Olarak Sürekli Kendi Dediklerini Dikte Etmeye Çalıştığı Vakıası Belirtildiği Gibi Davalı Kadın Usulüne Uygun Şekilde Tebliğ Edilen Ön İnceleme Duruşmasına da Mazeretsiz Katılmadığı ve Erkek Bu Ön İnceleme Duruşmasında ise Çocuklarla ve Evle İlgilenmediği Vakıalarına Dayandığı – İleri Sürülen Bu Vakıaların Vakıaları Hükme Esas Alınabileceği )
- KADININ ERKEĞE SOSYAL ŞİDDET UYGULADIĞI İDDİASI ( Olayda Davacı Erkeğin Dava Dilekçesinde Kadının Baskın Bir Karakter Olarak Sürekli Kendi Dediklerini Dikte Etmeye Çalıştığı Vakıası Belirtildiği Gibi Davalı Kadın Usulüne Uygun Şekilde Tebliğ Edilen Ön İnceleme Duruşmasına da Mazeretsiz Katılmadığı ve Erkek Bu Ön İnceleme Duruşmasında ise Çocuklarla ve Evle İlgilenmediği Vakıalarına Dayandığı – İleri Sürülen Bu Vakıaların Vakıaları Hükme Esas Alınabileceği )
- EŞİN GİYİM TARZINA VE GÖRÜŞECEĞİ KİŞİLERE KARIŞARAK ŞİDDET UYGULAMA ( İlk Derece Mahkemesince Belirlenen Eşinin Giyim Tarzına Gideceği Toplantılara ve Görüşeceği Kişilere Müdahalelerde Bulunarak Sosyal Şiddet Uyguladığı ve Evi Çocukları ve Eşi ile İlgilenmediği Vakıalarının Hükme Esas Alınabileceği – İlgili Bölge Adliye Mahkemesince Davacı Erkeğin Davasının Reddine Karar Verilmesi Usul ve Kanuna Aykırı Olup Kararın Bozulması Gerektiği )
4721/m. 166
6100/m. 141
ÖZET : Dava, evlilik birliğinin temelinden bozulması nedeniyle boşanma davasıdır. Olayda; davacı erkeğin dava dilekçesinde kadının baskın bir karakter olarak sürekli kendi dediklerini dikte etmeye çalıştığı vakıası belirtildiği gibi davalı kadın usulüne uygun şekilde tebliğ edilen ön inceleme duruşmasına da mazeretsiz katılmamış, erkek bu ön inceleme duruşmasında ise çocuklarla ve evle ilgilenmediği vakıalarına dayanmıştır.
Gerçekleşen bu durum karşısında ilk derece mahkemesince belirlenen eşinin giyim tarzına, gideceği toplantılara ve görüşeceği kişilere müdahalelerde bulunarak sosyal şiddet uyguladığı ve evi, çocukları ve eşi ile ilgilenmediği vakıaları hükme esas alınabileceğinden, ilgili bölge adliye mahkemesince davacı erkeğin davasının reddine karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup kararın bozulması gerekir.
DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı erkek tarafından tümü yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda; kadının tam kusurlu olduğu kabul edilmek suretiyle davacı erkeğin davasının kabulüyle TMK 166/1. maddesi uyarınca tarafların boşanmalarına ve ferilerine karar verilmiş, ilk derece mahkemesince verilen bu karara karşı davalı kadın tarafından tamamı yönünden istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İstinaf incelemesini yapan bölge adliye mahkemesince dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda; “ilk derece mahkemesince toplanan delillerden kadına yüklenen “eşinin giyim tarzına, gideceği toplantılara ve görüşeceği kişilere müdahalelerde bulunarak sosyal şiddet uyguladığı” vakıasına açıkça ve usulune uygun olarak davacı erkek tarafından dayanılmamıştır. Dava dilekçesinde davacı erkek, kadının baskın karakterde olduğu, sürekli kavgacı tavırlar sergilediği, eşine hakaret ettiği ve evden kovduğu, evi, çocukları ve eşi ile ilgilenmediği gerekçesi ile evlilik birliğinin çekilmez bir hal aldığını ileri sürmüş, başka bir vakıaya da dayanmamıştır. Mahkemece, usulüne uygun şekilde ileri sürülmeyen ve çekişmeli olarak belirlenmeyen (HMK m. 137,140/3,187) vakıa esas alınarak karar verilemez (HMK m. 141). Bu itibarla dayanılmayan bir vakıanın tanık beyanlarında geçtiğinden bahisle davalıya kusur olarak yüklenmesine imkan bulunmamaktadır” gerekçesi ile davanın reddi gerekirken kabulü hatalı bulunarak davalı kadının istinaf talebinin kabulüne, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, erkeğin davasının reddine karar verilmiş, bölge adliye mahkemesince verilen bu karar davacı erkek tarafından temyiz edilmiştir.
İddia ve savunmanın genişletilmesi veya değiştirilmesi başlıklı Hukuk Muhakemeleri Kanunu un 141. maddesi “(1) Taraflar, cevaba cevap ve ikinci cevap dilekçeleri ile serbestçe; ön inceleme aşamasında ise ancak karşı tarafın açık muvafakati ile iddia ve savunmalarını genişletebilir veya değiştirebilirler.
Ön inceleme duruşmasına taraflardan biri mazeretsiz olarak gelmezse, gelen taraf onun muvafakati aranmaksızın iddia veya savunmasını genişletebilir yahut değiştirebilir. Ön inceleme aşamasının tamamlanmasından sonra iddia veya savunma genişletilemez yahut değiştirilemez. (2) İddia ve savunmanın genişletilip değiştirilmesi konusunda ıslah ve karşı tarafın açık muvafakati hükümleri saklıdır,” şeklindedir. Anılan maddenin gerekçesinde belirtildiği üzere; tarafların karşılıklı dilekçelerini verdikleri aşamada, herhangi bir sınırlamaya bağlı olmadan uyuşmazlığın genel çerçevesi içinde iddia ve savunmalarını değiştirebilecekleri kabul edilmiştir. Şüphesiz bu imkan, sadece cevaba cevap ve ikinci cevap dilekçesi için söz konusudur, ikişer dilekçeden sonra, hangi ad altında olursa olsun verilecek dilekçeler, sınırlama ve yasak kapsamında kabul edilmelidir. Ön inceleme aşamasında ancak karşı tarafın açık muvafakati (veya ön inceleme duruşmasına taraflardan birisinin mazeretsiz gelmemesi) durumunda iddia veya savunmaların genişletilmesi yahut değiştirilmesi kabul edilmiştir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 20.04.2016 tarih, 2014/2-695 esas ve 2016/522 karar sayılı ilamı).
Somut olayda; davacı erkeğin dava dilekçesinde “baskın bir karakter olarak sürekli kendi dediklerini dikte etmeye çalıştığı” vakıası belirtildiği gibi davalı kadın usulüne uygun şekilde tebliğ edilen ön inceleme duruşmasına da mazeretsiz katılmamış, erkek bu ön inceleme duruşmasında ise “çocuklarla ve evle ilgilenmediği” vakıalarına dayanmıştır. Gerçekleşen bu durum karşısında ilk derece mahkemesince belirlenen eşinin giyim tarzına, gideceği toplantılara ve görüşeceği kişilere müdahalelerde bulunarak sosyal şiddet uyguladığı” evi, çocukları ve eşi ile ilgilenmediği” vakıaları hükme esas alınabileceğinden, ilgili bölge adliye mahkemesince davacı erkeğin davasının reddine karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, dosyanın ilgili bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine 16.03.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.